System edukacji w Norwegii – co warto wiedzieć?

Szkoła w Norwegii różni się od polskiego systemu edukacji pod względem programu i sposobu nauczania – zwłaszcza w pierwszych latach nauki. W Skandynawii bardzo duży nacisk kładzie się na umiejętności praktyczne i społeczne. Zwolennicy szkolnictwa w Norwegii często podkreślają, że atmosfera na lekcjach jest swobodna i przyjazna. W efekcie dzieci dobrze czują się w szkole i nie odczuwają presji ze strony nauczycieli. Jak wygląda system edukacji w Norwegii w porównaniu do Polski? Co jest najbardziej zaskakujące? Zapraszamy do lektury!

Jak wygląda szkoła w Norwegii?

Obowiązek szkolny w Norwegii trwa 10 lat – od 6 do 16 roku życia. Dalsza edukacja jest oczywiście możliwa, jednak decyzja o jej kontynuowaniu nie należy do państwa. Tym, co zdecydowanie wyróżnia szkoły w Norwegii, jest podejście do nauczania – od teorii dużo ważniejsza jest praktyka. Dzieci i nastolatkowie nie spędzają więc lekcji na bezmyślnym wertowaniu książek. Zamiast tego przygotowują prezentacje, dyskutują, uczą się pracy w grupie. Spędzają też czas na zdobywaniu praktycznych umiejętności, takich jak gotowanie.

Norwegia nie ma wielu szkół prywatnych, a edukacja publiczna jest bezpłatna. Dużą wagę przywiązuje się też do równości – wszyscy uczniowie mają takie same możliwości, a płeć czy pochodzenie nie jest powodem do wykluczenia.

Edukacja w Norwegii – od przedszkola do studiów

System edukacji w Norwegii dzieli się na kilka etapów – podobnie jak w Polsce. Dzieci w wieku 1-5 lat mogą uczęszczać do przedszkola (barnehage). Wszystkie placówki dla najmłodszych są płatne, jednak państwo je dofinansowuje, dlatego koszty nie są mocno obciążające dla rodziców. Aby zapisać dziecko do przedszkola w Norwegii, należy skontaktować się z gminą. Podczas zajęć maluchy dużo czasu spędzają na dworze, chodzą na wycieczki i zdobywają wiele cennych doświadczeń.

Po zakończeniu przedszkola dzieci rozpoczynają nauczanie podstawowe. Jest ono podzielone na 2 etapy:

  1. szkoła podstawowa (barneskole) – dzieci w wieku 6-13 lat,
  2. gimnazjum (ungdomsskole) – młodzież w wieku 13-16 lat.

Szkoła podstawowa w Norwegii umożliwia rodzicom zapisanie dzieci do świetlicy (SFO), jednak tylko do 9 roku życia. Oferta jest częściowo płatna.

Po okresie gimnazjum młodzież w Norwegii może podjąć naukę w szkole średniej (videregående skole). Do wyboru są 2 rodzaje kształcenia:

  • ogólne, dające przygotowanie do studiów (studiekompetanse),
  • zawodowe (yrkeskompetanse), które obejmuje 2 lata nauki w szkole i roczne lub 2-letnie praktyki zawodowe. Absolwenci szkół średnich o profilu zawodowym nie mogą ubiegać się o miejsce na studiach, chyba że w ramach dodatkowych kursów uzyskają studiekompetanse.

Uczniowie, którzy zdobyli kompetencje niezbędne do podjęcia studiów wyższych, mogą rozpocząć studia w Norwegii. Edukacja wyższa na uczelniach państwowych jest praktycznie darmowa – obowiązuje wyłącznie drobna opłata semestralna w wysokości kilkuset koron. Kandydaci mogą rekrutować się na uniwersytety (universitet) oraz szkoły wyższe (høyskole). Dostępna jest także szeroka oferta uczelni zawodowych, artystycznych, wojskowych czy policyjnych.

Szkoła w Norwegii – wakacje i dni wolne

Rok szkolny w Norwegii wygląda nieco inaczej niż w Polsce – rozpoczyna się już w połowie sierpnia i trwa do połowy czerwca. W sumie dzieci uczęszczają na lekcje przez 38 tygodni. Uczniowie mają w ciągu roku wiele okresów wolnego:

  • ferie jesienne,
  • przerwę świąteczną,
  • ferie zimowe,
  • ferie wielkanocne.

Jest też wiele dni wolnych, w tym: 1 maja – Święto Pracy oraz 17 maja – Dzień Konstytucji (norweskie święto narodowe).

Polskie szkoły w Norwegii

W Norwegii aktywnie działa wiele polskich szkół, m.in. w Stavanger, Oslo, Kristiansand, Bergen i Ålesund. Celem placówek jest:

  • pielęgnowanie znajomości ojczystego języka,
  • nauka historii i geografii Polski,
  • przybliżenie dzieciom rodzimej kultury i tradycji,
  • propagowanie dobrych relacji międzykulturowych oraz integracji polsko-norweskiej.

Każda polska szkoła w Norwegii oferuje dzieciom udział w różnego rodzaju zajęciach dydaktycznych, imprezach okolicznościowych, a często również w spotkaniach z logopedą. Placówki działają w formie organizacji społecznych i nie mogą być traktowane jako zastępstwo dla norweskich szkół. Zajęcia najczęściej odbywają się w soboty.

Porównanie systemu edukacji w Polsce i Norwegii

Istnieje wiele różnic między systemami edukacji w Polsce i Norwegii, a każdy z nich ma zarówno swoich zwolenników, jak i krytyków. Norwegom często zarzuca się zbyt luźne podejście do kształcenia. Część osób wskazuje jednak, że dzieci w tamtejszych szkołach uczą się przede wszystkim samodzielności i myślenia.

Rodziców często zaskakują wymagania, jakie stawiają im norweskie placówki. Brak zaangażowania w życie szkoły, niestawianie się na wywiadówki i konsultacje może być odebrane jako zaniedbanie dziecka i spowodować zainteresowanie służb socjalnych. Szkoły w Norwegii mają też nieco inny program. Największe różnice widać w kwestii edukacji seksualnej czy religii – w Skandynawii dzieci uczą się o historii różnych wyznań.

Edukacja w Norwegii – ciekawostki

Osoby, które nigdy nie miały styczności ze skandynawskim szkolnictwem, mogą być zaskoczone tym, jak wygląda codzienne życie przedszkolaków i uczniów na Północy. Poniżej znajdziesz najciekawsze fakty dotyczące edukacji w Norwegii.

  • Do nauczycieli mówi się na „ty” – to powszechnie stosowana forma, niezależnie od wieku, jaki dzieli rozmówców.
  • Nikogo nie dziwi widok dzieci bawiących się na szkolnym podwórku w deszczu czy podczas opadów śniegu. Jak mówi norweskie powiedzenie: nie ma złej pogody, są tylko złe ubrania (det finnes ikke dårlig vær, bare dårlige klær).
  • Najmłodsi uczniowie nie muszą martwić się o oceny – dostają je dopiero od 8. klasy.
  • W większości norweskich przedszkoli i szkół nie serwuje się ciepłych posiłków. Zamiast tego dzieci zabierają z domu matpakke, czyli suchy prowiant – najczęściej są to zwykłe kanapki.

System szkolnictwa w Norwegii – podsumowanie

Porównanie systemu edukacji w Polsce i Norwegii jasno pokazuje, że nasze kraje się różnią. Dzieci w Skandynawii zdecydowanie więcej czasu poświęcają na zdobywanie praktycznych umiejętności, które są niezbędne w dorosłym życiu, a mniej na przyswajanie wiedzy teoretycznej. Czy to dobrze? Ilu uczniów i rodziców, tyle opinii. Nie ulega jednak wątpliwości, że w Norwegii każdy uczeń ma swobodny dostęp do edukacji i może bezpłatnie kształcić się w wybranym kierunku – również na studiach.

Jeśli planujesz wyjazd do kraju fiordów ze swoją rodziną, już dzisiaj postaw na języki skandynawskie. Wcześnie rozpoczęta nauka norweskiego pozwoli Twoim dzieciom poczuć się pewniej wśród rówieśników, a Tobie – bez problemu odnaleźć się w nowej rzeczywistości.

Zaplanuj wyjazd do pracy do Norwegii razem z europa.jobs!