Hej! Dzisiaj trochę o sprawie, której zdecydowanie warto przyjrzeć się bliżej. Czasowniki modalne w szwedzkim – co to za słówka i jak ich używać? O tym dowiecie się z dzisiejszego posta!
Czasowniki modalne (szw. modala hjälpverb) to najogólniej mówiąc słówka, które zwykle łączą się z innymi czasownikami, na różne sposoby modyfikując ich znaczenie czy pokazując nasze nastawienie do nich. Kiedy mówimy, że coś musimy, powinniśmy czy potrafimy zrobić, używamy właśnie tego typu słówek.
Od strony gramatycznej warto jeszcze zwrócić uwagę, że występujące po hjälpverbach czasowniki występują w „gołej” formie bezokolicznika. Brzmi to może ciężko, ale myślę, że po spojrzeniu na kilka przykładów sprawa staje się jasna!
Przechodząc więc do konkretów – do najpopularniejszych szwedzkich czasowników modalnych należą (podane formy czasu teraźniejszego – przeszłego – perfektu):
- kan – kunde – kunnat – móc, potrafić
Jag kan inte gå ut idag, jag har inte tid – nie mogę dzisiaj wyjść, nie mam czasu
Kan du spela piano? – czy umiesz grać na pianinie?
- får – fick – fått – móc, mieć pozwolenie
Får man röka här? – czy można tutaj palić?
Jag får inte säga något om det – nie mogę nic o tym powiedzieć
- måste – måste – måst – musieć
Jag måste stanna hemma idag – muszę dzisiaj zostać w domu
Måste du alltid vara så nyfiken? – czy zawsze musisz być tak ciekawski?
Mała uwaga – w zdaniach przeczących, żeby powiedzieć, że nie musimy czegoś robić, nie używamy måste, a zamiast tego behöver inte
Jag behöver inte stanna hemma idag – nie muszę dzisiaj zostać w domu
Vi behöver inte arbeta den här veckan för vi är lediga – nie musimy w tym tygodniu pracować, bo mamy wolne
- bör – borde – bort – mieć powinność (najczęściej używa się formy borde, nawet w czasie teraźniejszym)
Jag borde träna mer – powinienem więcej trenować
Du borde inte bry dig om det – nie powinieneś się tym przejmować
- ska – skulle – skolat – słówko raczej nieprzetłumaczalne na polski, ale używamy go do mówienia o przyszłości
Vi ska åka till Sverige nästa år – w przyszłym roku pojedziemy do Szwecji
Vad ska du göra efter skolan? – co będziesz robić po szkole?
- brukar – brukade – brukat – mieć coś w zwyczaju, zwykle coś robić
Jag brukar vakna tidigt på morgonen – zwykle wstaję wcześnie rano
Vad brukar du göra på morgnarna? – co masz w zwyczaju robić rano?
- vill – ville – velat – chcieć
Vill du gå på bio ikväll? – chcesz wieczorem iść do kina?
Jag vill inte höra om det – nie chcę o tym słyszeć
