Język duński: Stopniowanie przymiotnika

Hej! Przyszła kolej na stopniowanie duńskiego przymiotnika. Spokojnie! Sprawa wygląda bardzo podobnie jak w szwedzkim i norweskim 

1. Stopniowanie regularne 

   W przypadku stopniowania regularnego, dodajemy do przymiotnika poniższe końcówki:Stopnień wyższy: końcówka -ere
   Stopień najwyższy: końcówka -est

dyr (drogi) – dyrere (droższy) – dyrest (najdroższy)
ny (nowy) – nyere (nowszy) – nyest (najnowszy)

Trochę inaczej to wygląda, jeśli przymiotnik kończy się na krótką samogłoskę i spółgłoskę – spółgłoska ta zostaje podwojona:

dum (głupi) – dummere (głupszy) – dummest (najgłupszy)
flot (ładny) – flottere (ładniejszy) – flottest (najładniejszy)

2. Przymiotniki zakończone na –ig 

   Jeśli przymiotnik kończy się na -ig, to dodajemy do nich następujące końcówki:
   Stopnień wyższy: końcówka -ere
   Stopień najwyższy: końcówka -st

billig (tani) – billigere (tańszy) – billigst (najtańszy)
kedelig (nudny) – kedeligere (nudniejszy) – kedeligst (najnudniejszy)

3. Przymiotniki zakończone na -el, -en, -er 

   W przypadku przymiotników zakończonych na -el, -en, -er również dodajemy końcówki -ere i -est, ale dodatkowo musimy pamiętać o dwóch zasadach:- najpierw usuwamy ostatnie –e z przymiotnika
   – dodatkowo, jeżeli przymiotnik zawiera dwie takie same spółgłoski, musimy zredukować jedną z nich.sikker (pewny) – sikrere (pewniejszy) – sikrest (najpewniejszy)
   enkel (prosty) – enklere (prostszy) – enklest (najprostszy)

4. Stopniowanie nieregularne 

   Niestety, tak samo jak w szwedzkim i norweskim, w duńskim również istnieją przymiotniki nieregularne, których musimy nauczyć się na pamięć. Poniżej kilka z nich:gammel (stary) – ældre (starszy) – ældst (najstarszy)
   ung (młody) – yngre (młodszy) – yngst (najmłodszy)
   lille (mały) – mindre (mniejszy) – mindst (najmniejszy)
   stor (duży) – større (większy) – størst (największy)
   god (dobry) – bedre (lepszy) – bedst (najlepszy)
   dårlig (zły) – værre (gorszy) – værst (najgorszy)
   lille (mały) – mindre (mniejszy) – mindst (najmniejszy)
   lang (długi) – længere (dłuższy) – længst (najdłuższy)

5. Stopniowanie opisowe 

   Niektóre przymiotniki stopniujemy opisowo za pomocą słów mere (bardziej) – mest (najbardziej) lub mindre (mniej) – mindst (najmniej). Są to między innymi przymiotniki zakończone na -sk, -et(e) i -ende, przymiotniki pochodzenia obcego, a także często przymiotniki wielosylabowe.

Przymiotniki te możemy stopniować w gradacji rosnącej:

Stopnień wyższy: mere + przymiotnik
Stopień najwyższy: mest + przymiotnik

typisk (typowy) – mere typisk (bardziej typowy) – mest typisk (najbardziej typowy)

lub w gradacji malejącej:

Stopnień wyższy: mindre + przymiotnik
Stopień najwyższy: mindst + przymiotnik

intelligent (inteligentny) – mindre intelligent (mniej inteligentny) – mindst intelligent (najmniej inteligentny)

Stosując powyższe zasady, jesteśmy w stanie odmienić zdecydowaną większość duńskich przymiotników (wiadomo, zawsze istnieją jakieś wyjątki). Nie było tak źle, prawda?

Do zobaczenia za tydzień!
Magda Misiurka