Przysłówki miejsca w języku norweskim
Ostatnio pisałam o norweskim słownictwie związanym z wiosennymi porządkami, a dziś czas na porcję norweskiej gramatyki. Gotowi? Zaczynamy! Dziś bierzemy na tapet przysłówki miejsca w języku norweskim, czyli takie, które odpowiadają na pytania związane z miejscem oraz kierunkiem ruchu.
W języku norweskim przysłówki miejsca mają aż cztery formy – pierwsza odpowiada na pytanie GDZIE?, druga na pytanie SKĄD?, a dwie pozostałe na pytanie DOKĄD? (jedna forma podkreśla cel, natomiast druga kierunek).
Przykład:
1. Jeg er hjemme. Jestem w domu. (gdzie?)
2. Jeg jobber hjemmefra. Pracuję z domu. (skąd?)
3. Jeg går hjem. Idę do domu. (dokąd?) – podkreślenie celu
4. Jeg går hjemover. Idę do domu (w kierunku domu). (dokąd?) – podkreślenie kierunku
Uwaga! W języku norweskim pytania “gdzie?” oraz “dokąd?” wyrażamy za pomocą jednego słowa “hvor?”. Pytając “skąd?” użyjemy “hvor…fra?”.
Tabelka poniżej przedstawia trzy formy przysłówków miejsca – 1 formę, która odpowiada na pytanie “gdzie?” oraz 3 i 4 formę, które odpowiadają na pytanie “dokąd?”.
Przysłówki, które odpowiadają na pytanie “gdzie?” łączą się z czasownikami, które wyrażają stan spoczynku, a z kolei przysłówki, które odpowiadają na pytanie “dokąd?” wyrażają ruch.
Druga forma przysłówka miejsca, która odpowiada na pytanie “skąd?” także wyraża ruch. Powstaje ona poprzez dodanie przyimka “fra” do przysłówka z 1 formy (pierwsza kolumna w tabelce).
● herfra – stąd
● derfra – stamtąd
● innenfra – z wewnątrz
● utenfra – z zewnątrz
● ovenfra – z góry
● nedenfra – z dołu
● hjemmefra – z domu
● bortefra – z daleka
*przysłówek “framme” (na miejscu) nie posiada drugiej formy.
Przykłady zdań:
Kari kommer herfra. Kari pochodzi stąd.
Det er varmt ute. Na zewnątrz jest ciepło.
Kan du komme hit? Czy możesz tutaj przyjść?
Olav gikk ned. Olav poszedł na dół.
Jeg lå der hele dagen. Leżałam_łem tam cały dzień.
Gå ut, været er så fint i dag! Wyjdź na zewnątrz, taka ładna pogoda dzisiaj!
Na koniec krótkie ćwiczenie. Wstaw odpowiedni przysłówek.
1. Vent på meg ____. (utenfra, ute, ut)
2. Du liker å sitte ____. (inne, inn, innenfra)
3. Vi er fra Bergen og vi skal dra ____ neste uke. (hit, dit, der)
4. Per gikk ____ på loftet. (oppe, opp, ut).
5. Når kommer du ____? (hjemme, hjemmefra, hjem)
Na początku cztery formy przysłówka mogą brzmieć strasznie, ale mam nadzieję, że strach miał tylko wielkie oczy i teraz sprawa jest prosta – Więcej materiałów do nauki norweskiego znajdziecie na naszej fejsbukowej grupie, zapraszam!
Roksana Bąk
Odpowiedzi: 1. ute, 2. inne, 3. dit, 4. opp, 5. hjem
