Wielkanocne słownictwo po duńsku
Wiosna zagościła u nas na dobre, a dziś obchodzimy ważne o tej porze roku Święto – Wielkanoc. Po duńsku ten wiosenny helligdag (święto) nazywa się påske i tak jak w Polsce kojarzony jest z nim szereg charakterystycznych przedmiotów i zwyczajów. W dzisiejszym wpisie właśnie o tym – oto wielkanocne słownictwo po duńsku!
Wielkanoc w Danii jest, tak jak w Polsce, świętem chrześcijańskim, świętowanym na pamiątkę śmierci i zmartwychwstania Jezusa. Obejmuje dni od Wielkiego Czwartku (Skærtorsdag) do drugiego dnia Wielkiej Nocy (Anden påskedag). Tak po duńsku nazywają się wszystkie dni tego okresu świątecznego (højtid):
- Palmesøndag – Niedziela Palmowa
- Skærtorsdag – Wielki Czwartek
- Langfredag – Wielki Piątek
- Påskelørdag – Wielka Sobota
- Påskedag (Påskesøndag) – Niedziela Wielkanocna
- 2. Påskedag – Drugi Dzień Świąt Wielkanocnych
Oto kilka słówek po duńsku związanych z Wielkanocą:
- en påskekurv – koszyczek wielkanocny
- et påskeæg – oznacza albo pisankę, albo słodkie, czekoladowe jajko
- en påskehare – zajączek wielkanocny
- en påskekylling – kurczak wielkanocny
- en påskelam – baranek wielkanocny
- en påskelilje – narcyz
- en tulipan – tulipan
- en krokus – krokus
- gæslinger – bazie kotki
- en påskepalme – palma wielkanocna
- et æsel – osiołek
- et kors – krzyż
A teraz czas na listę wyrażeń, które w tym okresie z pewnością przydadzą się w Danii:
- at spise påskefrokost/påskemiddag – jeść śniadanie wielkanocne/obiad wielkanocny
- at puste æg – wydmuchiwać jajka, robić wydmuszki
- at forære påskeæg – podarować pisanki
- at pynte/dekorere påskeæg – ozdabiać pisanki
- at trille/trante æg – toczyć jajka – jest to stara tradycja, rodzaj dziecięcej zabawy, która polega na toczeniu pisanek z górki i próbie trafienia w pisanki innych, tak, żeby te się rozbiły
- at holde påskeægsjagt – urządzać poszukiwanie jajek wielkanocnych – także rodzaj zabawy dla dzieci, polegający na poszukiwaniu poukrywanych jajek wielkanocnych
- at at gå i kirke – iść do kościoła
- at tage på en familieudflugt – wybrać się na rodzinną wycieczkę
- at fejre/holde påske – świętować Wielkanoc
- at tilbringe tid med familie og venner – spędzać czas z rodziną i przyjaciółmi
- at sende gækkebreve – wysyłać specjalne kartki/liściki wielkanocne
Gækkebreve – co kryje się za tą tajemniczą nazwą? Wysyłanie gækkebreve to specyficzna duńska tradycja wielkanocna. Nazwa zwyczaju pochodzi od tego, że pierwotnie wysyłana kartka zawierała przebiśnieg (po duńsku en vintergæk). Nazwa jest również związana z czasownikiem „at gække”, który oznacza „wprowadzać w błąd” – co owa kartka – niespodzianka ma robić.
Gækkebreve to rodzaj listów. Kartki papieru wycinane są w misterne wzory, a następnie wypisuje się na nich humorystyczne wierszyki. Zwyczaj ten służył głównie do flirtowania między młodymi ludźmi, a najczęściej wycinanym wzorem był tzw. „węzeł miłosny” – wzór stworzony z połączonych ze sobą serc.
Wysyłanie gækkebreve to tradycyjna duńska zabawa. Kartki wysyłane są anonimowo, często z kropkami w miejsce liter imienia, a zadaniem odbiorcy jest zgadnąć imię wysyłającego. Jeśli nie zostanie ono odgadnięte za pierwszym razem, odbiorca jest winien nadawcy jajko wielkanocne. Inna tradycja głosi, że za każdy błąd odbiorca jest winien nadawcy jajko wielkanocne.
Wierszyki te mogą składać się z kilku śmiesznych zdań, ale mogą być też bardziej poetyckie, np.
- Gæk gæk gæk – mit navn er blevet væk.
- Omme bag en tjørnehæk fandt jeg denne vintergæk. Nu med den du får fra mig, sendt en hilsen – hvem er jeg?
- Digtet i Vejle af 24 snegle, skrevet i Rom af kaptajn Vom, gæt så hvorfra brevet kom.
A jeśli chciał_byś uzupełnić podane tu wielkanocne słownictwo po duńsku o więcej ciekawych wyrazów, a także nauczyć się wiele więcej, zapraszamy na nasz kurs indywidualny KLIK! lub grupowy KLIK! Nasi eksperci od duńskiego chętnie rozszerzą Twoje słownictwo i przekażą Ci niezbędną wiedzę gramatyczną.
Więcej o duńskiej kulturze, słownictwie i gramatyce znajdziesz także na naszej grupie na facebooku i innych wpisach na blogu.
Aby zawsze być na bieżąco zapraszamy też na naszego instagrama.