Forma określona i nieokreślona rzeczownika w szwedzkim i jej zastosowanie to nie zawsze taka prosta sprawa, ale z poniższego tekstu dowiesz się, jak ją tworzyć i używać – zapraszamy do lektury!
Na początek warto powiedzieć, czym te formy są, ponieważ w polskim kategoria określoności w ogóle nie występuje:
Forma nieokreślona jest używana, kiedy mówimy o czymś po raz pierwszy, dopiero wprowadzamy to do rozmowy. Przydaje się też, kiedy mówimy o jednej rzeczy z wielu, niekoniecznie o czymś jednostkowym, konkretnym.
A jak ją tworzyć?
Tutaj w zasadzie nic nie musimy robić – forma nieokreślona to po prostu rzeczownik, przed którym stoi rodzajnik, np.:
- en bil – samochód
- en pojke – chłopiec
- ett hus – dom
- ett äpple – jabło
Powiemy więc np. jag har en bil – mam samochód (forma nieokreślona, bo pierwszy raz o czymś mówimy) czy jag äter ett äpple – jem jabłko (bo nie ma znaczenia, jakie to konkretnie jabłko).
Forma określona używana jest z kolei, kiedy mówimy o czymś po raz kolejny czy kiedy mamy na myśli jakąś konkretną rzecz znaną i nam, i rozmówcy. Jeśli chodzi o tworzenie tej formy, dzieje się więcej niż przy formie nieokreślonej – na koniec słówka dodajemy wtedy końcówkę:
- jeśli rzeczownik ma rodzajnik en i kończy się na spółgłoskę: -en
en bil – bilen
- jeśli rzeczownik ma rodzajnik en i kończy się na samogłoskę: -n
en pojke – pojken
- jeśli rzeczownik ma rodzajnik ett i kończy się na spółgłoskę: -et
ett hus – huset
- jeśli rzeczownik ma rodzajnik ett i kończy się na samogłoskę: -t
ett äpple – äpplet
Widać to np. w zdaniach jag har en bil. Bilen är stor –mam samochód. Samochód jest duży (w drugim zdaniu forma określona, bo już wcześniej mówiliśmy o tym samochodzie) czy pojken dricker te – chłopiec pije herbatę (tutaj ważny jest kontekst – z niego może wynikać, że mamy na myśli konkretną osobę).
