Język szwedzki: forma określona w liczbie mnogiej

Kontynuujemy naszą przygodę z formą określoną rzeczownika. W tym tygodniu czeka nas liczba mnoga. Zanim dodamy końcówkę formy określonej musimy utworzyć liczbę mnogą danego rzeczownika.

Biorąc pod uwagę końcówki liczby mnogiej rzeczowniki dzielą się w szwedzkim na pięć grup.

1. W grupie pierwszej znajdziemy rzeczowniki rodzaju en (dwusylabowe albo dłuższe) zakończone na nieakcentowane -a. Liczbę mnogą nieokreśloną tworzymy przez dodanie końcówki -or:
   
   en skola – skolor (szkoła)
   en gata – gator (ulica)
   
   Formę określoną otrzymamy po dodaniu do formy liczby mnogiej końcówki -na:
   
   skolor – skolorna
   gata – gatorna
   
   Wyjątki! W grupie tej znajduje się kilka rzeczowników, które nie są zakończone na -a. Są to na przykład:
   
   en våg – vågor – vågorna (fala)
   en ros – rosor – rosorna ( róża)
   
   
2. W drugiej grupie również znajdziemy rzeczowniki rodzaju en. Liczbę mnogą nieokreśloną utworzymy, dodając końcówkę -ar, a liczbę mnogą określoną poprzez dodanie końcówki –na. Tę grupę można podzielić na kilka mniejszych, aby było łatwiej zapamiętać. 🙂
   
   a) rzeczowniki dwusylabowe kończące się na nieakcentowane -e, -el, -en, -on, -er. Po dodaniu końcówki liczby mnogiej wypada samogłoska -e, bądź z końcówki -on samogłoska -o:
   
   en pojke – pojkar – pojkarna (chłopiec)
   en syster – systrar – systrarna (siostra)
   
   b) rzeczowniki zakończone na –dom, -ing, -is, -lek:
   
   en sjukdom – sjukdomar – sjukdomarna (choroba)
   
   c) wiele rzeczowników jednosylabowych:
   
   en bil – bilar – bilarna (samochód)
   en fru – fruar – fruarna (żona)
   
   Wyjątki! Jeśli rzeczownik kończy się na akcentowane, długie – m lub -n, to jeśli tworzymy jego liczbę mnogą, to ta spółgłoska zostaje podwojona:
   
   en kam – kammar – kammarna (grzebień)
   
   
3. W grupie tej występują już rzeczowniki zarówno rodzaju en, jak i ett. Liczbę mnogą nieokreśloną tworzymy dodając końcówkę -er lub -r, a formę określoną dodając końcówkę –na. Dla ułatwienia podzielmy również tę grupę na kilka mniejszych:
   
   a) rzeczowniki pochodzenia obcego, posiadające akcent na ostatniej sylabie:
   
   en kostym – kostymer – kostymerna (garnitur)
   
   b) rzeczowniki jednosylabowe z przegłosem w liczbie mnogiej:
   
   en natt – nätter – nätterna (noc)
   
   c) rzeczowniki zakończone na –nad, -skap, -är, -het, -else, -ion:
   
   en kunskap – kunskaper – kunskaperna (umiejętność)
   
   d) wiele rzeczowników jednosylabowych:
   
   en tejp – tejper – tejperna (taśma)
   
   e) rzeczowniki pochodzenia obcego zakończone na nieakcentowane –el, -en, -er, -or, -us:
   
   en möbel – möbler – möblerna (mebel)
   
   Ważne! Rzeczowniki zakończone na nieakcentowane -el, -en, -er gubią -e w liczbie mnogiej, wypada także końcówka –us.
   
   f) rzeczowniki jednosylabowe zakończone na samogłoskę otrzymują w liczbie mnogiej końcówkę -r:
   
   en sko – skor – skorna (but)
   
   g) rzeczowniki rodzaju ett pochodzenia obcego:
   
   ett bageri – bagerier – bagerierna (piekarnia)
   
   h) rzeczowniki pochodzenia obcego zakończone na -eum, -ium:
   
   ett museum – museer, museerna (muzeum)
   
   Ważne! W liczbie mnogiej wypada końcówka –um.
   
   
4. W tej grupie znajdziemy rzeczowniki rodzaju ett, zakończone na samogłoskę. Liczbę mnogą nieokreśloną utworzymy poprzez dodanie -n, a formę określoną poprzez dodanie –a:
   
   ett knä – knän – knäna (kolano)
   ett yrke – yrken – yrkena (zawód)
   
   a) w grupie tej znajdziemy rzeczowniki rodzaju ett zakończone na –nde, – ende:
   
   ett påstående – påståenden – påståendena (twierdzenie)
   
   b) w grupie tej wyjątek stanowią rzeczowniki oko i ucho:
   
   ett öga – ögon– ögonen (oko)
   ett öra – öron – öronen (ucho)
   
   
5. W ostatniej grupie liczba mnoga nieokreślona jest taka sama jak liczba pojedyncza nieokreślona. W tej grupie znajdziemy:
   
   a) rzeczowniki rodzaju ett zakończone na spółgłoskę:
   
   ett hus – hus (dom)
   
   Formę określoną stworzymy w tym wypadku przez dodanie końcówki – en:
   
   ett hus – hus – husen
   
   b) rzeczowniki rodzaju en zakończone na -are:
   
   en bagare – bagare (piekarz)
   
   Formę określoną tworzymy dodając końcówkę -na po wcześniejszym usunięciu końcowego -e:
   
   en bagare – bagare – bagarna
   
   c) rzeczowniki rodzaju en zakończone na -er (oznaczające zawody lub narodowości):
   
   en tekniker – tekniker (technik)
   
   Formę określoną znów uzyskamy poprzez dodanie –na:
   
   en tekniker – tekniker – teknikerna
   
   d) rzeczowniki rodzaju en zakończone na –nde, -ende:
   
   en studerande – studerande (student)
   
   Forma określona to końcówka –na:
   
   en studerande – studerande – studerandena
   
   Ważne! Do tej grupy należy kilka rzeczowników jednosylabowych rodzaju en, w których w liczbie mnogiej zmienia się samogłoska:
   
   en man – män – männen (mężczyzna)
   
   Joanna Kozik