Odmiana przymiotnika w norweskim
Naszym dzisiejszym tematem będzie odmiana przymiotnika w norweskim. To zagadnienie gramatyczne może sprawiać problemy, jeśli nie znasz lub nie pamiętasz rodzajów w norweskim. Dlatego w dzisiejszym wpisie chcemy Ci pokazać, jak wygląda odmiana, żeby już więcej nie pojawiały się trudności.
Rodzaj męski – EN oraz rodzaj żeński – EI (forma nieokreślona)
Zacznijmy od najprostszych rodzajników, w których nic się nie zmienia, ponieważ nie dodajemy żadnej końcówki do przymiotnika, więc zostaje on w takiej samej formie.
- en fin bil – ładny samochód
- ei fin klokke – ładny zegar
- en snill gutt – miły chłopiec
- ei snill jente – miła dziewczynka
Rodzaj nijaki – ET (forma nieokreślona)
W tym rodzaju, w formie nieokreślonej, musisz pamiętać o dodaniu końcówki -t do przymiotnika.
- et fint hus – ładny dom
- et stort bord – duży stół
Liczba mnoga (forma nieokreślona)
W liczbie mnogie, w formie nieokreślonej, dodajemy końcówkę -e do przymiotnika.
- fine biler – ładne samochody
- snille jenter – miłe dziewczynki
Forma określona
Zarówno w liczbie pojedynczej, jak i mnogiej, dodajemy końcówkę -e do przymiotnika.
- den snille gutten – (ten) miły chłopiec
- den fine bilen – (ten) ładny samochód
- de snille jentene – (te) miłe dziewczyny
- de fine husene – (te) ładne domy
Odmiana przymiotnika w norweskim wydaje się łatwa, jednak jest kilka wyjątków na które musisz zwrócić uwagę.
WYJĄTKI!
1. Przymiotniki zakończone akcentowaną samogłoską
- en ny bil – nowy samochód
- ei ny dør – nowe drzwi
- et nytt hus – nowy dom
- nye biler – nowe samochody
Zauważ, że w rodzaju nijakim dodajemy końcówkę -tt, a więc podwajamy literę T.
2. Przymiotniki zakończone podwójną spółgłoską
- en grønn bil – zielony samochód
- ei grønn dør – zielone drzwi
- et grønt tre – zielone drzewo
- grønne biler – zielone samochody
Zwróć uwagę na rodzaj nijaki – przymiotnik traci jedną spółgłoskę.
3. Przymiotniki zakończone na -EL, EN, -ER
- en voksen mann – dorosły mężczyzna
- en vakker hage – piękny ogród
- en gammel mann – stary mężczyzna
- ei voksen dame – dorosła kobieta
- ei vakker dame – piękna kobieta
- ei gammel dame – stara kobieta
- et voksent barn – dorosłe dziecko
- et vakkert hus – piękny dom
- et gammelt hus – stary dom
- voksne menn – dorośli mężczyźni
- vakre hager – piękne ogrody
- gamle mennesker – starzy ludzie
W rodzaju nijakim dodajemy końcówkę -t (tak samo jak w formie podstawowej), natomiast w liczbie mnogiej przymiotnik traci samogłoskę -E. Dodatkowo, jeśli posiada podwójną spółgłoskę, to traci jedną z nich.
4. Przymiotniki zakończone na -IG oraz -IT
- en hyggelig mann – miły mężczyzna
- ei hyggelig dame – miła kobieta
- et hyggelig barn – miłe dziecko
- hyggelige damer – miłe kobiety
W rodzaju nijakim nie dodajemy końcówki -t. Wyjątkiem będą przymiotniki hvit – biały oraz søt – słodki, ponieważ posiadają one odmianę regularną.
5. Przymiotniki zakończone na -SK
- en norsk bil – norweski samochód
- ei norsk dame – norweska kobieta
- et norsk pass – norweski paszport
- norske biler – norweskie samochody
W tym wyjątku również w rodzaju nijakim nie dodajemy końcówki -t.
6. Przymiotniki zakończone na -E
- en stille dag – cichy dzień
- ei stille dame – cicha kobieta
- et stille barn – ciche dziecko
- stille dager – ciche dni
Nie dodajemy żadnej końcówki. Dotyczy to również przymiotników: rosa – różowy, bra – dobry, gratis – darmowy
7. Przymiotniki zakończone na długie -M
- en tom flaske – pusta butelka
- et tomt hus – pusty dom
- tomme flasker – puste butelki
W rodzaju nijakim dodajemy końcówkę –t, natomiast w liczbie mnogiej podwajamy spółgłoskę –m.
Nieregularna odmiana przymiotników:
LITEN
- en liten gutt – mały chłopiec
- ei lita jente – mała dziewczynka
- et lite hus – mały dom
- små gutter – mali chłopcy
- den lille gutten – (ten) mały chłopiec
- de små guttene – (ci) mali chłopcy
ANNEN
- en annen gutt – inny chłopiec
- ei annen jente – inna dziewczynka
- et annet hus – inny dom
- andre gutter – inni chłopcy
EGEN
- en egen bil – własny samochód
- et eget hus – własny dom
- egne biler – własne samochody