Odmiana przymiotnika w duńskim

Odmiana przymiotnika w duńskim nie jest trudna i należy raczej do przyjemniejszych zagadnień gramatycznych. Wystarczy znać rodzajnik rzeczownika i dzięki temu odmiana przymiotnika nie sprawi Ci większych problemów, jeśli zapamiętasz łatwe do opanowania zasady.

Rodzaj wspólny – EN

Na początek omówimy rzeczowniki rodzaju wspólnego, gdzie przymiotnik zostaje w podstawowej formie, co oznacza że nie dodajemy do niego żadnej końcówki. Spójrzmy więc na przykłady:

• en stor stue – duży salon
• en venlig mand – przyjazny mężczyzna
• en hyggelig lejlighed – przytulne mieszkanie
• en grim kommode – brzydka komoda
• en lækker mad – pyszny posiłek

Rodzaj nijaki – ET

Do przymiotników poprzedzających rzeczownik rodzaju nijakiego dodajemy końcówkę –t:

• et stort skab – duża szafka
• et nyt gulvtæppe – nowy dywan
• et gammelt fjernsyn – stary telewizor
• et roligt område – spokojna okolica
• et pænt værelse – piękny pokój

Jeśli chodzi o przysłówki, tworzy się je tak samo jak przymiotniki w rodzaju nijakim – dodając końcówkę –t:

• Det smager lækkert – To smakuje pysznie
• Jeg har det fint – Mam się świetnie
• Jeg kan godt høre dig – Dobrze cię słyszę

Liczba mnoga

W liczbie mnogiej przymiotnik przyjmuje końcówkę –e. Trzeba jednak uważać na nieregularności, o których przeczytasz poniżej.

• to store værelser – dwa duże pokoje
• to mørke reoler – dwa ciemne regały
• to hvide vægge – dwie białe ściany
• to lyse lejligheder – dwa jasne mieszkania  
• to dyre huse – dwa drogie domy

Wyjątki

Uwaga na te przymiotniki, których odmiana jest nieregularna!

(rodzaj wspólny – rodzaj nijaki – liczba mnoga)

• gammel – gammelt – gamle
• lille – lille – små!!!
• blå – blåt – blå
• orange – orange – orange
• flot – flot – flotte
• lækker – lækkert – lækre

Forma określona przymiotnika

Przymiotniki występujące w formie określonej tworzy się przez dodanie końcówki –e do formy podstawowej przymiotnika (tak jak w formie liczby mnogiej).

Kiedy używamy formy określonej?  

Gdy jest poprzedzona rodzajnikiem wolnostojącym:

• den brede seng – to szerokie łóżko
• det grønne træ – to zielone drzewo
• de dyre biler – te drogie samochody

Po zaimku dzierżawczym:

• Hun er min gode veninde fra skole – Ona jest moją dobrą przyjaciółką ze szkoły
• Jeg har mødt min gamle ven til festen – Spotkałam mojego starego przyjaciela na przyjęciu
• Hendes nye kjole er smuk – Jej nowa sukienka jest piękna

W konstrukcji z dopełniaczem:

• Der er min fars gamle bil – Tu jest stary samochód mojego taty
• Det er Annnas søde kat – To jest słodki kot Anny

A także po zaimku wskazującym:

• Kan du låne mig denne interessante bog? – Możesz mi pożyczyć tę interesującą książkę?

Teraz już wiesz, jak wygląda odmiana przymiotnika w duńskim. Jeśli nie masz pewności, co do konkretnego przymiotnika, zawsze możesz sprawdzić odmianę na ordnet.dk, wpisując przymiotnik, który Cię interesuje.

Po więcej informacji o przysłówku zajrzyj do tego wpisu , a jeśli interesują Cię synonimy do określonych przymiotników kliknij tutaj. Zapraszamy też na naszego Insta i TikToka. A jeśli chcesz zacząć regularną naukę, wpadaj na kurs!