Strona bierna w języku szwedzkim

Strona bierna w języku szwedzkim

W tym tygodniu przyszedł czas na porcję gramatyki. Przed nami strona bierna, a więc temat, który wielu osobom kojarzy się z czymś bardzo trudnym. Zobaczycie jednak, że wcale nie jest aż tak źle. 🙂

1. S-passiv

Stronę bierną s-passiv tworzymy przez dodanie do formy czasownika końcówki –s. W czasie teraźniejszym końcówka -s zastępuje końcówkę -r lub -er. Jak zapewne pamiętacie czasowniki w szwedzkim dzielimy na kilka grup. W zależności od tego, do której grupy należy dany czasownik, formy mogą wyglądać następująco:

Grupp 1

Grupp 2a

Grupp 2b

Grupp 3

Grupp 4

Infinitiv

målas

beställas

köpas

sys

strykas

Presens

målas

beställs

köps

sys

stryks

Preteritum

målades

beställdes

köptes

syddes

ströks

Supinum

målats

beställts

köpts

sytt

strukits 

Znaczenie

malować

zamawiać

kupować

szyć

prasować

Ważne: W 2 i 4 grupie w czasie teraźniejszym występuje też trochę bardziej formalna forma. Końcówkę –er zastępujemy wtedy końcówkę –es. To oznacza że możemy mieć formy beställs albo beställes, köps albo köpes i stryks albo strykes.

Ważne 2: Czasowniki takie jak na przykład att höra – słyszeć mają w stronie biernej następujące formy:

Infinitiv

Presens

Preteritum

Supinum

höra

höras

hörs (höres)

hördes

hörts

Ważne 3: Czasowniki takie jak na przykład att läsa – czytać, uczyć się gdzie temat kończy się na –s mają następujące formy:

Infinitiv

Presens

Preteritum

Supinum

läsa

läsas

läses

lästes

lästs

Przykłady:
1. Affären öppnas klockan 6. – Sklep otwiera się o 6.
2. Huset såldes för 3 miljoner. – Dom sprzedano za 3 miliony.
3. Han stoppades av polisen. – Został zatrzymany przez policję.

2. Bli–passiv

Bli-passiv to strona bierna opisowa. Składa się ona z czasownika att bli – stawać się, zostać albo att vara – być w odpowiednim czasie oraz imiesłowu czasu przeszłego. W tym miejscu musimy więc króciutko omówić w jaki sposób w języku szwedzkim tworzymy imiesłów czasu przeszłego.

Imiesłów tworzymy na bazie supinum (trzecia forma z tabelki). Znowu musimy podzielić czasowniki na kilka grup i będziemy dokładać odpowiednie końcówki. Imiesłów ma trzy formy: dla rodzaju en, dla rodzaju ett oraz dla liczby mnogiej.

Grupp 1

Grupp 2a

Grupp 2b

Grupp 3

Grupp 4

Infinitiv

måla

beställa

köpa

sy

stryka

Supinum

målat

beställt

köpt

sytt

strukit

Particip

rzeczownik en

målad

beställd

köpt

sydd

struken

Particip –

rzeczownik ett

målat

beställt

köpt

sytt

struket

Particip –

liczba mnoga

målade

beställda

köpta

sydda

strukna

Znaczenie

malować

zamawiać

kupować

szyć

prasować

Ważne: W przypadku takich czasowników jak na przykład att stänga av – wyłączyć, czyli czasowników frazowych imiesłów czasu przeszłego tworzymy w następujący sposób:

Infinitiv

Supinum

Particip –

rzeczownik en

Particip –

rzeczownik ett

Particip –

liczba mnoga

stänga av

stängt av

avstängd

avstängt

avstängda

Przykłady:
1. Han blev informerad. – On został poinformowany.
2. De blev förhörda av polisen. – Zostali przesłuchani przez policję.
3. Området är avstängt. – Obszar jest zamknięty.

Ważne 2: Konstrukcja z czasownikiem att bli wskazuje bardziej na trwanie czynności, a z czasownikiem att vara na jej rezultat.

3. S–passiv czy bli–passiv?

Na koniec odpowiedź na pytanie kiedy użyć s-passivu, a kiedy bli-passivu.

S–passiv używamy:
– w formalnym języku pisanym
– w instrukcjach, reklamach, artykułach w gazetach

Bli–passiv używamy:
– w języku mówionym
– w swobodnym języku pisanym

Polecane wpisy

Kategorie wpisów