Transitiva och intransitiva verb

Hej! Dzisiaj na blogu trochę gramatyki – garść informacji o tym, co po szwedzku nazywamy transitiva och intransitiva verb, a po polsku – czasownikami przechodnimi i nieprzechodnimi. Z doświadczenia wiem, że potrafią one sprawiać trudności, bo są do siebie dosyć podobne, ale jednak mają nieco inne funkcje. A czym się różnią? O tym poniżej!

Zaczynając od teorii: czasownikami przechodnimi nazywamy te czasowniki, które mogą posiadać dopełnienie, a nieprzechodnimi – te, które dopełnienia mieć nie mogą. Najłatwiej można to zobaczyć na przykładach – czasownik „sitta” (siedzieć) jest w szwedzkim nieprzechodni i zdanie „jag sitter” (siedzę) jest w porządku i nie można do niego dodać dopełnienia. Słówko „sätta” (siadać/kłaść) jest z kolei przechodnie i zdanie „jag sätter” jest niekompletne – należałoby jeszcze dodać jakieś dopełnienie, np. „jag sätter mig på stolen” (siadam na krześle), „jag sätter boken på hyllan” (kładę książkę na krześle) itp.

Takich par transitiva och intransitiva verb – czasowników przechodnich i nieprzechodnich jest w szwedzkim całkiem sporo – poniżej znajdziecie kilka najważniejszych:

• stå (siedzieć) – ställa (stawiać)
  Jag står (stoję) – Jag ställer ryggsäcken på golvet – stawiam plecak na podłodze
  
• ligga (leżeć) – lägga (kłaść)
  Jag ligger (leżę) – Jag lägger mig på sängen (kładę się na łóżku)
  
• vakna (obudzić się) – väcka (obudzić)
  Jag vaknar kl. 7 (budzę się o 7) – Väckarklockan väcker mig kl. 7 (budzik budzi mnie o 7)
  
• sova (spać) – söva (usypiać)
  Jag sover hela natten (śpię całą noc) – Modern försöker söva barnet (matka próbuje uśpić dziecko)
  
• brinna (palić się) – bränna (zapalić/oparzyć się)
  Trä brinner (drewno pali się) – Det är lätt att bränna sig när man stryker (łatwo oparzyć się przy prasowaniu)
  
• slockna (gasnąć) – slocka (gasić)
  Ljusen slocknar (świece gasną) – Jag slocknar ljusen (gaszę świecę)

Jak więc widać, często te czasowniki są do siebie dosyć podobne. Warto też pamiętać, że chociaż w przykładach używałem ich w bezokoliczniku albo czasie presens, to spora część z nich odmienia się nieregularnie! Nie jest to więc taka łatwa sprawa, ale mam nadzieję, że po przeczytaniu tego posta wiecie już, na czym polega różnica i na co warto zwracać uwagę 😊

Oczywiście po więcej szwedzkich porad i ciekawostek zapraszam na mesterowego Instagrama oraz na grupę Nauka szwedzkiego na Facebooku.