W dzisiejszym poście przyjrzymy się bliżej zagadnieniu, które jest naprawdę ciekawe, ale potrafi też sprawić sporo problemów! Czasowniki frazowe w szwedzkim – co to takiego, kiedy się ich używa i co oznaczają? O tym poniżej!
Czasowniki frazowe (szw. partikelverb) to w największym skrócie frazy składające się z czasownika, do którego dodajemy partykułę. Pod tą nazwą kryć się mogą przyimki (słówka typu om, in, på, för i wiele innych) czy przysłówki (o niektórych pisaliśmy tutaj).
Dodanie partykuły czasem tylko trochę zmienia wyjściowe znaczenie czasownika, na przykład att skriva znaczy pisać, a skriva på – podpisać (jag skriver ett brev – piszę list, jag skriver på ett brev – podpisuję list).
Czasem jednak to znaczenie zmienia się naprawdę mocno. Sztandarowym przykładem jest chyba para tycka – myśleć, uważać, oraz tycka om – lubić. Zdanie vad tycker du om filmen? znaczy więc co uważasz o filmie?, ale już pytanie tycker du om filmen? to czy lubisz ten film?
Ważna jest też to, że wymawiając partikelverby, akcentujemy partykułę, a więc słówko po czasowniku. Jeśli chcecie posłuchać, jak to brzmi w praktyce, zapraszam np. do filmiku na mesterowym Youtubie, na którym więcej o tym opowiadałem.
Partikelverby są w szwedzkim naprawdę częste – do typowych fraz tego typu należą:
- att hälsa på – odwiedzić
Jag hälsade på mina föräldrar – odwiedziłem_am swoich rodziców
- att gå upp – wzrastać
Priserna går upp varje månad – ceny rosną każdego miesiąca
- att gå sönder – zepsuć się
Min bil har gått sönder – zepsuł mi się samochód
- att lägga sig i – wtrącać się
Lägg dig inte i samtalet! – nie wtrącaj się do rozmowy!
- att följa med – towarzyszyć, iść z kimś
Vi ska på bio i kväll, vill du följa med? – idziemy wieczorem do kina, chcesz iść z nami?
- att bry sig om – przejmować się, martwić się
Bry dig inte om det, det kommer att bli bra – nie przejmuj się tym, będzie dobrze
- att sätta på – włączyć
Sätt på teven, filmen börjar snart – włącz telewizor, film się za chwilę zaczyna
- att stänga av – wyłączyć
Jag stänge av min dator och gick ut – wyłączyłem komputer i wyszedłem
