Czasowniki frazowe w szwedzkim

W dzisiejszym poście przyjrzymy się bliżej zagadnieniu, które jest naprawdę ciekawe, ale potrafi też sprawić sporo problemów! Czasowniki frazowe w szwedzkim – co to takiego, kiedy się ich używa i co oznaczają? O tym poniżej!

Czasowniki frazowe (szw. partikelverb) to w największym skrócie frazy składające się z czasownika, do którego dodajemy partykułę. Pod tą nazwą kryć się mogą przyimki (słówka typu om, in, på, för i wiele innych) czy przysłówki (o niektórych pisaliśmy tutaj).

Dodanie partykuły czasem tylko trochę zmienia wyjściowe znaczenie czasownika, na przykład att skriva znaczy pisać, a skriva på – podpisać (jag skriver ett brev – piszę list, jag skriver på ett brev – podpisuję list).

Czasem jednak to znaczenie zmienia się naprawdę mocno. Sztandarowym przykładem jest chyba para tycka – myśleć, uważać, oraz tycka om – lubić. Zdanie vad tycker du om filmen? znaczy więc co uważasz o filmie?, ale już pytanie tycker du om filmen? to czy lubisz ten film?

Ważna jest też to, że wymawiając partikelverby, akcentujemy partykułę, a więc słówko po czasowniku. Jeśli chcecie posłuchać, jak to brzmi w praktyce, zapraszam np. do filmiku na mesterowym Youtubie, na którym więcej o tym opowiadałem.

Partikelverby są w szwedzkim naprawdę częste – do typowych fraz tego typu należą:

• att hälsa på – odwiedzić

Jag hälsade på mina föräldrar – odwiedziłem_am swoich rodziców

• att gå upp – wzrastać

Priserna går upp varje månad – ceny rosną każdego miesiąca

• att gå sönder – zepsuć się

Min bil har gått sönder – zepsuł mi się samochód

• att lägga sig i – wtrącać się

Lägg dig inte i samtalet! – nie wtrącaj się do rozmowy!

• att följa med – towarzyszyć, iść z kimś

Vi ska på bio i kväll, vill du följa med? – idziemy wieczorem do kina, chcesz iść z nami?

• att bry sig om – przejmować się, martwić się

Bry dig inte om det, det kommer att bli bra – nie przejmuj się tym, będzie dobrze

• att sätta på – włączyć

Sätt på teven, filmen börjar snart – włącz telewizor, film się za chwilę zaczyna

• att stänga av – wyłączyć

Jag stänge av min dator och gick ut – wyłączyłem komputer i wyszedłem

To tylko wierzchołek góry lodowej, bo czasowniki frazowe w szwedzkim to naprawdę spory temat, ale myślę, że w tym poście znajdziecie solidne postawy. A po więcej językowo-kulturowych ciekawostek ze Skandynawii wpadajcie na mesterowego Instagrama i grupę Nauka szwedzkiego na Facebooku.