Czasowniki złożone w szwedzkim

W nauce języka bywa czasami tak, że myślimy, że dane słówko znamy, a tu nagle natrafiamy na wyrażenie, gdzie to samo słowo znaczy coś zupełnie innego. Nie inaczej jest w szwedzkim – w dużej części „winne” są tak zwanych czasowniki złożone. O tym, jak czasowniki złożone w szwedzkim wyglądają i jak sobie z nimi radzić poniżej!

Słówka te możemy podzielić na dwie kategorie – czasowniki rozdzielnie oraz nierozdzielnie złożone. O czasownikach rozdzielnie złożonych (inaczej nazywanych czasownikami frazowymi, szw. partikelverb) więcej możesz przeczytać tutaj, więc dzisiaj więcej o tej drugiej grupie.

Czasowniki nierozdzielnie złożone tworzymy przez dodanie przedrostka do prostego, a więc niezawierającego żadnych przedrostków, czasownika. Ma to również wpływ na znaczenie – do najbardziej typowych szwedzkich przedrostków należą:

be-

arbeta – pracować, bearbeta – przetwarzać, obrabiać

an-

se – widzieć, anse – uważać, sądzić

under-

söka – szukać, undersöka – badać

över-

ambitiös – ambitny, överambitiös – przesadnie ambitny

sam–

tycka – uważać, samtycka – zgadzać się

er-

bjuda – zapraszać, erbjuda – oferować

miss-

förstå – rozumieć, missförstå – rozumieć źle

Czasem więc przedimek zupełnie zmienia znaczenie słówka, a czasem tylko w niewielkim stopniu. Niektóre (ale nie wszystkie) czasowniki nierozdzielnie złożone można przekształcić w rozdzielnie złożone, nie zmieniając ich znaczenia – na przykład:

tillhöra = höra till – należeć do

underskriva = skriva under – podpisać

påpeka = peka på – wskazać, zwrócić na coś uwagę

Jedyną różnicą jest to, że wersja nierozdzielnie złożona jest bardziej oficjalna, spotykana raczej w języku pisanym niż mówionym.

Sprawa komplikuje się również przez to, że takie przekształcenie w niektórych przypadkach jest możliwe, ale powoduje już zmianę znaczenia – na przykład:

upplysa – informować, lysa upp – rozświetlać

pågå – trwać, gå på – kosztować

uppkomma – pojawić się, komma upp – iść na górę, wstawać

Czasowniki złożone w szwedzkim to więc całkiem skomplikowana, ale też ciekawa sprawa!

Pamiętaj też, że jesteśmy na Instagramie i Youtubie – zapraszamy!