Podstawowe informacje o języku norweskim
Podstawowe informacje o języku norweskim
Od czego zacząć naukę norweskiego? Skąd brać materiały do samodzielnej nauki? Z jakich stron korzystać? Na te i inne pytania staramy się odpowiedzieć w tym właśnie wpisie. Każda z polecanych przez nas stron jest podlinkowana, wystarczy, że klikniecie w nazwę i zostaniecie automatycznie przeniesieni do danej strony. Zapraszamy do lektury!
Krótko na temat języka norweskiego
Przed rozpoczęciem nauki nowego języka, warto poznać kilka podstawowych informacji na jego temat. Język norweski zaliczany jest do grupy języków germańskich. Współczesny norweski nie posiada ujednoliconego standardu wymowy (wszystkie dialekty są równorzędne). Jeśli chodzi o norweski pisany to istnieją dwa oficjalne standardy:
- bokmål (dosł. „język książkowy”)
- nynorsk (dosł. „nowonorweski”).
Który więc wariant wybrać? Bokmål jest bardziej popularny i to właśnie tej odmiany obcokrajowcy uczą się najczęściej. W 2020 roku około 88,1% uczniów szkół podstawowych w Norwegii wybrało jako standard nauki bokmål. Pozostali uczniowie, czyli zaledwie 11,9% wybrało standard nynorsk.
Alfabet w języku norweskim
Na samym początku nauki norweskiego warto zacząć od nauczenia się alfabetu i jego wymowy. Alfabet jest systemem, w którym każda litera odsyła do innego dźwięku. Choć w norweskim alfabecie prawie wszystkie litery są takie same jak w polskim (oprócz charakterystycznych æ, ø, å), to wymowa jest zupełnie inna. Norweski alfabet posiada 29 liter – zaczyna się od A, a kończy na Å.
Zachęcamy do zapoznania się z poniższymi filmikami o wymowie liter w norweskim.
Zaimki osobowe w języku norweskim
Następnym krokiem w nauce języka jest poznanie zaimków osobowych w formie mianownika. Zaimek osobowy pełni funkcję podmiotu w zdaniu (odpowiada na pytanie kto? co?) i wskazuje osoby oraz przedmioty bez dokładnego ich nazywania.
Uwaga! Zaimek han (on) oraz hun (ona) odnosi się tylko do ludzi. Zaimek den oraz det tłumaczymy jako „ono, to” i jest stosowany tylko w odniesieniu do przedmiotów, zwierząt, zjawisk, itd. W zależności od gramatycznego rodzaju rzeczownika używamy den dla rodzaju en/ei oraz det dla rodzaju et – ale co to są rodzajniki?
Rodzajniki w języku norweskim
W języku norweskim tak jak i w polskim występują 3 rodzaje: męski, żeński i nijaki. Dodatkowo w norweskim każdy rzeczownik ma swój rodzajnik. Rodzajniki zapisujemy przed rzeczownikami.
Uwaga! Rodzajników trzeba się uczyć razem z nowo poznanymi słówkami, ponieważ rodzaje w norweskim i polskim często nie są tożsame np. wyraz dom w języku polskim ma rodzaj męski, ale w norweskim nijaki (et hus).
Wymowa w języku norweskim
Bez zwątpienia na początku nauki norweskiego największą trudność w wymowie sprawiają trzy ostatnie litery alfabetu, czyli æ, ø, å.
- æ – wymawiamy jak długie „a”, otwieramy szeroko usta
- ø – jest to dźwięk pomiędzy polskim „y” a „e”, usta układamy w tzw. dzióbek
- å – wymawiamy jak polskie „o”
Poniżej krótka ściąga z wymowy:
- kj, ky i ki wymawiamy jako ś
- sj, skj, ski, sky i skøy = sz
- h przed v oraz j będzie zawsze nieme
- g przed j także jest nieme
Odmiana czasownika w języku norweskim
Czasowniki w języku norweskim mają dwie podstawowe formy: bezokolicznik oraz formę osobową. Wszystkie bezokoliczniki poprzedzamy literą å, np.: å leve – żyć, å snakke – rozmawiać, å spise – jeść. W formie osobowej usuwamy å, a do czasownika dodajemy końcówkę –r (lever, snakker, spiser) – w ten sposób tworzymy formę czasu teraźniejszego.
Norweskie czasowniki nie odmieniają się przez osoby:
- Jeg snakker. – Ja rozmawiam.
- Du snakker. – Ty rozmawiasz.
- Han snakker. – On rozmawia.
- Hun snakker. – Ona rozmawia.
- Vi snakker. – My rozmawiamy.
- Dere snakker. – Wy rozmawiacie.
- De snakker. – Oni/One rozmawiają.
Uwaga! Niektóre norweskie czasowniki mają nieregularną odmianę, np. å være – er (być), å si – sier (mówić). Nazywamy je czasownikami mocnymi i trzeba się ich nauczyć na pamięć.
Jeśli chodzi o czasowniki regularne tzw. słabe, to są one podzielone według sposobu odmiany na 4 grupy.
- 1 grupa: presens –r, preteritum –te, perfektum –t.
- 2 grupa: presens –r, preteritum –et, perfektum –et.
- 3 grupa: presens –r, preteritum –de, perfektum –d.
- 4 grupa: presens –r, preteritum –dde, perfektum –dd.
Przydatne strony do nauki norweskiego
- Klar Tale Strona informacyjna z ciekawymi artykułami, które są pisane prostym językiem. Można znaleźć tu wiadomości krajowe, zagraniczne, artykuły tematyczne, kulturowe i sportowe.
- Nocna Sowa Materiały do nauki języka, ćwiczenia, artykuły.
- Loecsen Interaktywna strona z norweskim słownictwem i podstawowymi zwrotami, które można odsłuchać.
- I oczywiście… Mester blog!
Zapraszamy również na naszą grupę na Facebooku oraz na nasz fanpage, gdzie umieszczamy dodatkowe treści do nauki norweskiego.
Słowniki języka norweskiego
- Słownik Akademii Norweskiej
- Słownik bokmål i słownik nynorsk
- Glosbe
- Słownik polsko-norweski
- Interaktywny słownik obrazkowy
Zapisz się na kurs języka norweskiego – online lub stacjonarnie w Poznaniu. Kliknij po więcej informacji!