Duńczycy słyną ze swojej høflighed (grzeczności) oraz dziękowania sobie za wszystko. Jako obcokrajowcy musimy nauczyć się pewnych kodów językowych, żeby lepiej zrozumieć mentalność i kulturę Duńczyków. Duńskie zwroty grzecznościowe pomogą Ci odnaleźć się w rozmowie, czy też różnych formalnych sytuacjach, w których możesz się znaleźć.
Powitania
Jak przywitać się po duńsku? Najpopularniejszym powitaniem po duńsku jest oczywiście Hej! Zajrzyj też do wpisu powitania i pożegnania po duńsku.
- Hej!
- Goddag – Dzień dobry
- Godmorgen – Dzień dobry (o poranku)
- Godaften – Dobry wieczór
Pożegnanie
- Hej-hej! – Papa!
- Farvel – Do widzenia
- Vi ses i morgen – Widzimy się jutro
- Skulle der være en anden gang! – Musimy to powtórzyć!
Dziękowanie
Nieodłącznym elementem duńskiej kultury jest dziękowanie sobie za niemal wszystko, więc warto o tym wiedzieć, gdy wybieramy się do Danii. Niektórzy obcokrajowcy to lubią i uważają za bardzo miłe, a inni nie za bardzo rozumieją za co można sobie po duńsku dziękować.
- Tak! – Dzięki!
- Tak skal du have! – Dziękuję!
- Tusind tak! – Stokrotne dzięki! (po duńsku tysiąckrotne)
- Mange tak! – Bardzo dziękuję! Wielkie dzięki!
Jak można odpowiedzieć na podziękowanie:
- Det var så lidt – Nie ma sprawy
- Selv tak – Proszę bardzo; nie ma za co
A za co możemy sobie dziękować?
- Tak for i dag! – Dzięki za dziś!
- Tak for i aften! – Dzięki za wieczór!
- Tak for sidst! – Dzięki za ostatni raz!
Życzenia
- Hav en god dag! – Miłego dnia!
- Hav det godt! – Wszystkiego dobrego!
- Fortsæt en god uge! – Dobrego tygodnia!
Na co możemy odpowiedzieć: Tak i lige måde! – Dzięki i wzajemnie!
Posiłki
- Tak for mad! – Dzięki za posiłek!
- Velbekomme – Proszę; na zdrowie (uwaga! przy toaście powiemy skål)
Proszenie
W związku z brakiem słówka poproszę po duńsku, musimy radzić sobie jakoś naokoło, jeśli chcemy o coś poprosić. Można to zrobić za pomocą czasowników modalnych, które w formie czasu przeszłego będą wyrażały polski odpowiedniki: mogłabym, mógłbym, chciałbyś, chciałabyś. Tłumaczenie na polski może być trochę nienaturalne i możemy postrzegać te zwroty jako pretensjonalne, ale po duńsku brzmią jak najbardziej naturalnie.
- Vil du være så venlig at hjælpe mig? – Byłbyś/Byłabyś tak uprzejma, żeby mi pomóc?
- Må jeg bede om hjælp? – Mogę prosić o pomoc?
- Kunne du lige lukke vinduet? – Mógłbyś/Mogłabyś zamknąć okno?
Przepraszanie
- Undskyld – Przepraszam
- Undskyld, jeg kommer for sent – Przepraszam za spóźnienie
Jak odpowiemy na przeprosiny?
- Det gør ikke noget – Nie szkodzi
- Det er i orden – W porządku
- Ikke nogen problem – Żaden problem
Formy grzecznościowe czy zwracanie się do siebie po imieniu?
Duńczycy mówią do siebie na „ty” w większości sytuacji. Co może nas dziwić, że zwracają się do obcych osób „du” np. w sklepie, w urzędzie, do nauczycieli w szkole. Jest to wyraz równości społecznej oraz małego dystansu do władzy, który odzwierciedla się właśnie w języku. Jest to o wiele łatwiejsze, gdy możemy mówić do swojego szefa po imieniu i komunikacja przebiega w sprawniejszy sposób.
W duńskim odpowiednik Pani/Pan/Państwo stanowi zaimek Dem.
